دستور عمل‌هایی که امام رضا (ع) طی نامه‌ای به مأمون نوشتند را برای فصل بهار بیان می‌نماییم:
امام رضا (ع) فرمودند: در این فصل (بهار) تغییران جوی زیاد است که انسان از جو سرمای زمستان به هوای معتدل بهار منتقل می‌شود و باید متوجه این تغییران جوی باشد، به خصوص که در پشت سر بهار فصل تابستان می‌رسد.
در این فصل باید غذاهای سنگین که دارای نیروی حرارتی زیاد بودند، گوشت‌های چربی دار و سایر غذاهای مخصوص زمستان را تبدیل به غذاهای سبک و معتدل و زود هضم نمایید مانند حبوبات، سبزیجات و میوه‌ها چون در فصل بهار به حکم تغییر در طبیعت همه چیز (خواه حیوانی و خواه نباتی) عوض می‌شوند؛ لذا بیشتر اطباء توصیه می‌کنند که انسان‌ها قبلاً با خوردن مسهل، دستگاه جهاز هاضمه خود به خصوص مجاری صفرا را پاک و تمیز کند و برای این کار مسهل‌های جوشانده نباتات بخورند، صبح‌ها استحمامم کنند و به شادی و طرب مشول شوند و در جاهای خلوت و آرام بنشینید تا با این کارها بدن خود را آماده حرارت تابستان بکنند و هم برای مقابله با پاییز و زمستان مهیا شوند.
در ماه دوم بهار گوشت و چربی کم بخورند، بیشتر از غذاهای سرد مزاج استفاده کنند و از همه نوع وسایل تولید برودت برای از بین بردن تاثیر حرارت استفاده کنند و آب زیاد بخورند تا جبران آن آب‌هایی باشد که به شکل عرق از بدن بیرون می‌آید. در این ماه باید غذاهای لطیف مانند گوشت سفید نیم پخته خورد و نباید پیاز، ریحان، پونه و ترشی خورد.
ماه دوم بهار که نیسان است سی روز است. (۲۵ فروردین تا ۲۳ اردیبهشت).
در این موقع باید غذاهای کباب شده و گوشت شکار خورد، جماع خوبست، در حام بدن را روغن مالی کردن خوبسن، همچنین بو کردن گل‌ها و ریاحین خوبست.
ماه سوم بهار (از ۲۴ اردیبهشت تا ۲۳ خرداد) :
از خوردن غذاهای شور و گوشت‌های سنگین مانند گوشت گاو و شیر خودداری کنید.
در این موقع از ماه استحمام در اول روز خوبست ولی نباید قبل از خوردن غذا ورزش کرد.
اصل حلیت در خوردنی‌ها
«فَکُلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ حَلالاً طَیِّباً وَ اشْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ» (۴۱)
«پس، از آنچه خدا روزیتان کرده است، حلال و پاکیزه خبورید؛ و شکر نعمت خدا را بجا آورید اگر او را می‌پرستید.»
حضرت امام صادق (ع) فرمودند: بدنِ آدمی بر غذا پایه ریزی شده است. (۴۲)
پیامبر خدا (ص) فرمود: آنکه غذا کم خورد، معده‌اش سالم می‌ماند و صفای دل می‌یابد و هر که پرخور باشد، معده‌اش بیمار و قلبش سخت شود. (۴۳)
امام رضا (ع) فرموده‌اند: هر که می‌خواهد تندرست و دارای بدنی لاغر و چابک باشد از شام شبش کم کند. (۴۴)
امام علی (ع) فرموده‌اند: هر که در هنگام شرع خوردن غذا یا نوشیدنی، نام خدا را بر زبان آورد و در پایان، خدا را حمد و سپاس گوید، هرگز درباره‌ی نعمت آن خوراک از او سئوال نخواهد شد. (۴۵)
امام صادق (ع) فرمود: هر که قبل از غذا دست‌هایش را بشوید، در اول و آخر آن غذا به او برکت داده شود و تا زنده است در رفاه به سر می‌برد و از بیماری جسمی در امان می‌ماند. (۴۶)
توصیه‌هایی در مورد داندان ها در عید نوروز و خوردن شیرینی جات
امام رضا (ع) در توضیه هایی که به مامون کردند در مورد دندان‌ها چنین فرمودند:
در پاک کردن دندان‌ها از مواد سفت که تولید خراش در دندان‌ها و یا لثه می‌کنند خودداری شود.
از خوردن موادی که به سلامتی دهان لطمه وارد می‌کند مثل طعام‌های خیلی گرم، مواد سوزاننده خراش دهنده خودداری کنید. قبل از خوردن شیرینی جات مقداری نان بخورد تا خورده‌های نان میان دندان‌هایش برود و شیرینی جات میان دندان‌هایش نماند.
پس از خوردن شیرینی یا غذاهای گرم، آب سرد ننوشید چون دندان‌های خود را از دست می‌دهید.
بهترین چیزی که برای مسواک مفید می‌باشد پوست شاخه‌های اردک می‌باشد. زیرا این مسواک دندان‌ها را شفاف و دهان را خوشبو و لثه‌ها را محکم می‌کند و از فاسد شدن بیخ دندان‌ها جلوگیری می‌کند.
امام دوایی برای شستن دندان‌ها و حفظ آنها می‌دهند تا کسی که می‌خواهد دندان‌هایش از آفت فرسودگی و خرابی ایمن بماند از این دارو استفاده کند:
(۱) – قرن الایل (رازیانه آبی) را در ظرف در بسته روی آتش بسوزانید و خاکسترش را جمع کنید. (یک دانه)
(۲) – میوه درخت گز (دانه‌های کوچک آن به مقدار یک واحد)
(۳) – گل سرخ (به مقدار یک واحد).
(۴) – سنبل الطیب (به مقدار یک واحد).
(۵) – نمک اندرانی که شبیه بلور است (به مقدار یک چهار واحد)
همه را مخلوط نموده بکوبید، تا کاملاً نرم شود این گرد را برای شستن دندان به کار برید، چون این کار لثه را محکم و مینا را شفاف و رنگ زرد دندان‌ها را از بین می‌برد و دندان را از آفت و خرابی مصون می‌دارد.
هر کس می‌خواهد دندانش سفید و براق باشد، مقداری از نمک آندرانی را با مقداری از کف دریا به نسبت مساوی بکوبد و نرمش کند و به وسیله مسواک به دندان‌ها بکشد تکرار این کار موجب سفید شدن دندان‌ها می‌گردد.
در جمع بندی که از روایات به دست می‌آید می‌توان به این نکته رسید که عوامل بی‌نیازی از پزشک یک آیین نامه ۴ ماده‌ای است که آقا امیرالمؤمنین (ع) این گونه بیان فرمودند:
(۱) – آماده غذا خوردن نشو، جز در صورت گرسنگی!
(۲) – حتماً در حالی که میل و اشتها به غذا داری، از آن دست بردار!
(۳) – ر موقع خوردن غذا مراقب باش تا خوب جویده گردد!
(۴) – قبل از خواب، حتماً قضاء حاجت کن! (به دستشویی بروید).
نکات پایانی راجع به خوردن و آشامیدن در عید نوروز.
خوردن برای خوردن نیست برای انجام وظیفه است «فکلوا … واشکُروا…»
غذا خوردن باید هدفدار باشد نه بر اساس هوس. «کُلوا … واعلموا»
در قرآن ر کجا فرمان خوردن آمده، در کنارش مسئولیتی آمده است:
«کُلوا… وَاشکروا» (بقره/ ۱۶۸) – «فکلوا … اطعَموا» (حج/۲۸)
«کلوا … واعملوا صالحاً» (مومنون/۵۱) «کلوا … لاتشربوا» (اعراف/۳۱)
اسراف در غذا و پرخوری، منشأ بسیاری از بیماری‌های جسمی و روحی و مایه‌ی سنگدلی و محروم شدن از چشیدن مزه‌ی عبادت است. چنان که پیامبر (ص) فرمودند: «المعده بیت کل داء» معده کانون هر بیماری است. پزشک مسیحی پس از شنیدن این آیه و حدیث گفت: تمام علم طب، در این آیه و این سخن پیامبر شما نهفته است. (تفسیر مجمع البیان)